Beste collega's en kleuteronderwijzers in spe,
diegene die het leven heeft uitgevonden, is waarschijnlijk ook de uitvinder van de dood. Niet alleen wij, menselijke wezens sterven, maar ook dieren en planten. De dood is onvermijdelijk, dat weten wij maar al te goed als volwassenen, maar kinderen denken daar vaak heel anders over.
Hoe vaak heb je het zelf niet meegemaakt in je eigen klas dat een kind naar jou komt en vraagt: "Komt oma nog terug?" of "Waar is mijn konijntje nu?" De ouders van deze kinderen hebben een heel lastige taak op zich om hun kinderen te vertellen wat dood zijn werkelijk is. Kinderen hebben namelijk het recht om de waarheid te weten. Soms winden de ouders er doekjes om en vertellen het echte verhaal niet, wat leidt tot verwaarlozing van het kind, zonder dat ze het zelf willen. Het is de taak van élke leerkracht om het kind zo goed mogelijk op te vangen, te helpen én er te zijn wanneer anderen dat niet willen.
Een woord dat ik niet graag gebruik, maar toch in mijn lexicon aanwezig is: rouw. Als volwassenen zijn de verschijnselen helemaal anders dan die van een kind. Dat is maar goed ook, anders zouden kinderen geen kinderen genoemd worden.Wanneer wij tijdens een begrafenis huilen, kan een kind een beetje verderop tikkertje spelen. "Heeft het kind dan geen verdriet?" heb ik velen al horen vragen. Jawel! Kinderen kennen ook verdriet en kunnen ook rouwen, alleen ervaren ze dit op een andere manier. Ze kunnen blij en opgewerkt vertellen over het spelletje dat ze net gespeeld hebben buiten en meteen daarna in tranen uitbarsten om de overledene. Kinderen hebben heel sterke stemmingswisselingen tijdens hun rouwproces en dit verschilt van kind tot kind. Elk kind rouwt in zijn eigen tempo, het is daarbij belangrijk om ruimte te geven voor de verschillende gevoelens en emoties.
Wat er spijtig genoeg alleen maar overblijft van een overledene, zijn de herinneringen. Zorg ervoor dat juist die herinneringen levend blijven. Wat heel goed kan helpen bij het rouwproces voor kinderen, is een troostplek in te richten in de klas of op school. Zo kan de overledene herdenkt worden en kan een kind er naartoe wanneer het verdrietig is. Tevens blijft het van groot belang om kinderen activiteiten aan te bieden waarin ze hun verdriet in kwijt kunnen en rustig kunnen rouwen. Wat altijd wonderen doet is een prentenboek vertellen over de dood of iets knutselen voor de overledene, elke ochtend een kaarsje branden, ... Sommige activiteiten kunnen meer aanslaan dan de ander, maar dat komt puur door de klas en de behoefte van de kinderen op dat moment.
Elk kind is anders en elk kind rouwt anders. Maar voor een leerkracht is elk kind gelijk.
Arsine Abelian
Redactrice Klasse voor leerkrachten
Geen opmerkingen:
Een reactie posten